PFAS Là Gì? Phân Loại, Nguy Cơ Của PFAS Với Sức Khỏe, Môi Trường

Trong thế kỷ 21, khi cuộc sống con người ngày càng tiến xa về sự phát triển công nghệ và công nghiệp, việc hiểu rõ về các chất PFAS (Per- and Polyfluoroalkyl Substances) và tác động của chúng đối với sức khỏe con người và môi trường trở nên cực kỳ quan trọng. Bài viết này, EQUO sẽ điểm qua tất cả các khía cạnh quan trọng về PFAS, từ định nghĩa cơ bản đến nguy cơ sức khỏe và môi trường.

1. PFAS là gì?

Các chất PFAS, viết tắt của "Per- and Polyfluoroalkyl Substances," là một nhóm các hợp chất hóa học chứa các liên kết fluor và carbon. Chúng bao gồm một loạt các hợp chất có cùng cấu trúc, nhưng có thể có độ dài chuỗi carbon và fluor khác nhau. Điều này tạo ra sự đa dạng trong các loại PFAS có thể tồn tại.

PFAS thường được sử dụng trong nhiều ứng dụng công nghiệp như chất chống thấm nước, chất chống dầu, và trong sản phẩm gia dụng. Tuy nhiên, việc lạm dụng quá nhiều hợp chất PFAS trong sản xuất  đã tạo ra nhiều lo ngại liên quan đến sức khỏe con người và môi trường.

2. Các Loại PFAS phổ biến

Có một loạt các loại PFAS phổ biến được sử dụng trong nhiều ngành vật liệu, gia dụng khác nhau. Dưới đây là một số loại PFAS phổ biến và ứng dụng chúng:

• PFOA (Acid Perfluoro-octanoic): Thường được sử dụng trong sản xuất chất chống dầu và chất chống nước. Cũng có thể tồn tại trong các sản phẩm tiếp xúc với thực phẩm như nồi chảo chống dính.
• PFOS (Sulfonate Perfluoro-octane): Được sử dụng trong nhiều sản phẩm chống nước như màng chống thấm, vật liệu chống nước và chất chống cháy.
• PFHxS (Sulfonate Perfluoro-hexane): Thường được sử dụng trong ngành sản xuất bề mặt chống dầu và chất chống nước.

Việc hiểu về các loại PFAS này và tác động của chúng đối với sức khỏe và môi trường là quan trọng để bảo vệ sức khỏe và đảm bảo cách sử dụng an toàn.

3. Các nguy cơ sức khỏe từ PFAS

• Tác động đến hệ tiêu hóa: Một số nghiên cứu đã liên kết PFAS với tác động tiêu hóa như tăng nguy cơ viêm nhiễm ruột và các vấn đề tiêu hóa khác.
• Tác động đến hệ thống miễn dịch: PFAS có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của cơ thể, làm cho cơ thể dễ bị tổn thương hơn trước các bệnh tật và viêm nhiễm.
• Nguy cơ ung thư: Nhiều nghiên cứu đã đề cập đến nguy cơ cao hơn mắc các loại ung thư như ung thư nút gan và ung thư thận ở những người tiếp xúc lâu dài với PFAS.
• Tác động đến hệ tuần hoàn: PFAS có thể tác động đến hệ tuần hoàn, dẫn đến tăng nguy cơ các vấn đề tim mạch và huyết áp cao.
• Tác động đến tạo thai: Nghiên cứu cũng đã xác định rằng PFAS có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến thai kỳ, gây ra các vấn đề như thất kinh - tử vong sơ sinh.
• Tác động đến sự phát triển của trẻ em: Trẻ em tiếp xúc với PFAS có nguy ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thần kinh gây ra các vấn đề về sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Việc hiểu rõ về các nguy cơ sức khỏe này rất quan trọng để đảm bảo sự ứng phó và bảo vệ sức khỏe của cộng đồng.

4. Những nguồn phơi nhiễm PFAS

PFAS là những hợp chất đa dụng với nhiều tính chất khiến chúng hữu ích trong nhiều ứng dụng khác nhau. Chúng có khả năng chống nước, dầu mỡ, dầu và nhiệt độ, điều này làm cho chúng phù hợp cho nhiều sản phẩm và ngành công nghiệp. Dưới đây là một số nguồn mà chúng ta có thể tìm thấy PFAS:

• Nguồn nước: Có thể có trong nước mặt, nước ngầm, và nước uống, bắt nguồn từ xả thải công nghiệp và sản phẩm chứa PFAS.
• Sản phẩm tiêu dùng: Thường xuất hiện trong đồ nỉ, thảm, giày chống nước, túi chống nước và bao bì thực phẩm. Khi phân hủy, PFAS có thể gây nguy cơ phơi nhiễm.
• Sản xuất công nghiệp: Ngành sản xuất dầu, điện tử và thực phẩm sử dụng hoặc tạo ra PFAS, tạo nguy cơ phơi nhiễm cho môi trường và người lao động.
• Đám mây và nước mưa: PFAS bay hơi vào không khí và trở lại dưới dạng mưa hoặc đám mây, gây nguy cơ phơi nhiễm.
• Thực phẩm: PFAS có thể chuyển từ môi trường vào thực phẩm thông qua cây trồng, động vật hoặc nước biển. Do đó, thực phẩm như cá, thịt gia súc, và rau quả có thể chứa các hợp chất PFAS nếu môi trường nơi chúng được sản xuất hoặc nuôi trồng bị nhiễm độc.
• Dược phẩm và y tế: Một số loại dược phẩm và sản phẩm y tế chứa PFAS, chẳng hạn như thuốc chống nhiễm trùng, góp phần vào phơi nhiễm của người dùng.

Để giảm nguy cơ, cần thực hiện kiểm soát môi trường và hạn chế sử dụng sản phẩm chứa PFAS.

5. Ảnh hưởng của PFAS đến môi trường

Nguồn: Internet

PFAS gây ra nhiều tác động xấu môi trường:

• Ô nhiễm nước và đất: PFAS bắt nguồn từ xả thải công nghiệp và sản phẩm PFAS. Chúng có khả năng gây ô nhiễm nước và đất, ảnh hưởng đến hệ thống sinh thái tự nhiên.
• Tác động đến động vật và thực vật: PFAS ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng và gây hại với động vật, làm gián đoạn chuỗi thức ăn và đa dạng sinh học.
• Tác động đến hệ sinh thái dưới nước: PFAS gây ô nhiễm nguồn nước làm giảm sức đề kháng của các loài từ đó suy giảm nguồn thực phẩm tự nhiên.
• Tác động đến con người: PFAS phơi nhiễm qua nước uống, thực phẩm và môi trường làm việc từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Kiểm soát PFAS là cần thiết để bảo vệ “sức đề kháng” của môi trường và sức khỏe con người.

6. Bảo vệ sức khỏe

Để bảo vệ sức khỏe khỏi nguy cơ PFAS, cần áp dụng các biện pháp bảo vệ hiệu quả. Dưới đây là các biện pháp và các biện pháp thực hiện:

• Kiểm tra nguồn tiếp xúc: Xác định các nguồn tiếp xúc với PFAS trong cuộc sống hàng ngày và giảm tiếp xúc với chúng.
• Sử dụng nước sạch: Sử dụng nước uống được xử lý và kiểm tra đảm bảo an toàn.
• Thực hiện vệ sinh cá nhân: Thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách sau khi tiếp xúc với PFAS, bao gồm việc rửa tay và làm sạch quần áo.
• Sử dụng sản phẩm an toàn: Chọn các sản phẩm không chứa PFAS hoặc chứa ít PFAS như nồi chảo chống dính không PFAS.
• Tham khảo chuyên gia: Nếu bạn có mối lo ngại về tiếp xúc với PFAS, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia về sức khỏe và môi trường.

7. Vai trò của các cá nhân trong việc giảm thiểu nguy hiểm của PFAS đến môi trường và hệ sinh thái

Các cá nhân có vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ và tác động của PFAS đối với môi trường, sinh vật, động vật và hệ sinh thái. Dưới đây là những cách chúng ta có thể đóng góp:

• Kiểm tra nguồn nước uống: Đảm bảo rằng nguồn nước uống của bạn không bị nhiễm PFAS và sử dụng nước uống được xử lý.
• Thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách: Sau khi tiếp xúc với PFAS, thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách để ngăn ngừa tiếp xúc tiềm ẩn.
• Hỗ trợ các biện pháp xử lý PFAS: Ủng hộ các biện pháp xử lý và loại bỏ PFAS trong môi trường, bao gồm cả việc tham gia vào các chương trình tái chế đúng cách.
• Tìm hiểu và tuyên truyền: Tìm hiểu thêm về PFAS và tác động của chúng, chia sẻ thông tin này với cộng đồng để tạo sự nhận thức và hành động chung.
• Sử dụng sản phẩm không chứa PFAS: Lựa chọn các sản phẩm gia đình, đồ dùng cá nhân không chứa PFAS để giảm nguồn tiếp xúc. Các không chứa PFAS từ EQUO, như ống hút làm từ nguồn nguyên liệu thiên nhiên như gạo, cỏ, bã mía, bã cà phê, và dừa,... EQUO cam kết không sử dụng nhựa, giúp giảm thiểu tác động đến môi trường và thúc đẩy phong cách sống bền vững và hạnh phúc.

Việc tập trung vào những hành động nhỏ trong cuộc sống hàng ngày có thể góp phần quan trọng vào việc bảo vệ môi trường và sức khỏe của chúng ta khỏi các nguy cơ của PFAS. Thông qua bài viết, EQUO hy vọng rằng bạn có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề này, khuyến khích bạn tiếp tục nghiên cứu để đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.