Từ lâu, ống hút nhựa đã là biểu tượng của văn hóa tiêu dùng tiện lợi dùng rồi bỏ – nhưng đến năm 2025, chúng đang nhanh chóng biến mất khỏi cuộc sống thường ngày. Khắp nơi trên thế giới, mọi người đồng loạt nói “không còn ống hút nhựa nữa” và chuyển sang các lựa chọn bền vững hơn. Từ những chiếc ống hút kim loại dùng nhiều lần luôn mang theo bên mình đến các loại ống hút phân hủy sinh học tại quán cà phê, cách chúng ta thưởng thức đồ uống đang chứng kiến một cuộc cách mạng xanh. Dưới đây là lý do tại sao ống hút nhựa đang bị loại bỏ và các giải pháp thay thế đang dần chiếm lĩnh ra sao.
Sự “thất sủng” của ống hút nhựa
Trong hàng chục năm, hàng tỷ chiếc ống hút nhựa dùng một lần được sử dụng mỗi ngày rồi bị thải ra, cuối cùng trôi nổi gây ô nhiễm đại dương và vương vãi trên các bãi biển. Bước ngoặt đến khi tác hại của chúng đối với sinh vật biển trở nên không thể phớt lờ – tiêu biểu như đoạn video nổi tiếng về một con rùa biển bị ống hút nhựa găm vào mũi, đã làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trong cộng đồng. Các chính phủ đã có phản ứng: Liên minh châu Âu cấm ống hút nhựa dùng một lần từ năm 2021, và nhiều nơi ở Bắc Mỹ cũng làm điều tương tự[8]. Đến năm 2025, vô số bang và thành phố tại Mỹ đã ban hành lệnh cấm hoặc hạn chế ống hút nhựa (thường chỉ cung cấp khi khách yêu cầu)[15]. Thông điệp đã quá rõ ràng – ống hút nhựa không còn được hoan nghênh.
Các tập đoàn lớn cũng lần lượt “chia tay” ống hút nhựa. Chuỗi cà phê Starbucks, chẳng hạn, đã loại bỏ ống hút nhựa và chuyển sang nắp ly không cần ống hút cùng các loại ống hút giấy hoặc bằng vật liệu sinh học. Các chuỗi đồ ăn nhanh như McDonald’s cũng thay thế ống hút nhựa bằng giải pháp thân thiện môi trường ở nhiều thị trường. Tại Nhật Bản, Starbucks thậm chí thông báo sẽ thay thế cả ống hút giấy bằng loại ống hút sinh học mới làm từ nguyên liệu sinh khối từ năm 2025 nhằm cắt giảm rác thải hơn nữa[16][17]. “Tạm biệt ống hút nhựa” không chỉ là một khẩu hiệu – nó đang trở thành hiện thực nhờ sự kết hợp của luật pháp, dư luận và hành động của doanh nghiệp.
Ống hút tái sử dụng: Nhâm nhi một cách bền vững
Một xu hướng lớn nổi lên là ống hút tái sử dụng. Đây là những ống hút làm từ vật liệu bền như thép không gỉ, thủy tinh hoặc silicone, có thể rửa sạch và dùng đi dùng lại nhiều lần. Năm 2025, việc mang theo một chiếc ống hút kim loại trong túi xách hay uống nước bằng ống hút thủy tinh tại nhà đã trở nên quen thuộc với những người sống xanh. Ống hút tái sử dụng giúp loại bỏ hoàn toàn rác thải – dùng một chiếc thay vì tiêu tốn hàng trăm chiếc ống dùng một lần mỗi năm. Chúng cũng khá an toàn, dễ vệ sinh (nhiều bộ có kèm chổi cọ rửa nhỏ để làm sạch bên trong).
Người tiêu dùng thích thú việc các loại ống hút dùng lại có đủ kiểu dáng và kích cỡ – từ ống hút thép gập được gắn vào móc khóa đến những chiếc ống thủy tinh đẹp mắt cho món sinh tố. Nhiều nhà hàng, quán nước cũng đã trang bị ống hút kim loại hoặc thậm chí không dùng ống hút, qua đó giảm lượng rác thải. Việc chọn một chiếc ống hút tái sử dụng là thay đổi lối sống đơn giản nhưng thể hiện bạn cam kết giảm nhựa dùng một lần. Hơn nữa, nhiều người còn nhận xét rằng ống hút kim loại hoặc tre chất lượng tốt mang lại trải nghiệm uống nước “đã” hơn hẳn loại ống nhựa mỏng manh.
Ống hút phân hủy sinh học: Dùng một lần nhưng thân thiện
Tất nhiên, ống hút tái sử dụng không phải lúc nào cũng tiện dụng trong mọi hoàn cảnh – đó là lý do ống hút phân hủy sinh học được ưa chuộng. Đây là các loại ống hút thiết kế dùng một lần nhưng làm từ nguyên liệu thực vật, dễ phân hủy hơn nhiều so với nhựa. Không như nhựa truyền thống có thể tồn tại hàng thế kỷ, một chiếc ống hút phân hủy sinh học chất lượng có thể phân rã chỉ trong vài tháng dưới điều kiện thích hợp.
Hiện nay có một số loại ống hút phân hủy sinh học đang ngày càng phổ biến vào năm 2025: - Ống hút giấy: Đây là lựa chọn được áp dụng rộng rãi đầu tiên. Ống hút giấy không chứa nhựa và có thể phân hủy sinh học. Tuy vậy, chúng thường bị mềm đi nhanh chóng và có thể chứa keo dán hoặc mực in. Điều này khiến trải nghiệm của người dùng không phải lúc nào cũng hài lòng. - Ống hút sợi thực vật: Những ống hút sáng tạo làm từ nguyên liệu như gạo, bã mía, hay thậm chí rong biển mang lại độ bền tốt hơn. Chẳng hạn, EQUO sản xuất ống hút 100% không nhựa từ bột gạo, cỏ bàng, nước dừa, sợi mía và bã cà phê[18]. Các loại ống hút thực vật này vừa bền khi khuấy đồ uống, vừa có thể tự phân hủy ngoài môi trường mà không gây hại[19]. - Ống hút nhựa sinh học: Một số ống sử dụng polymer sinh học như PLA hoặc PHA (chiết xuất từ tinh bột ngô hoặc vi sinh vật). Những ống hút này nhìn và cảm giác gần giống nhựa nhưng có thể phân hủy trong cơ sở ủ công nghiệp. Chúng không bị nhão như giấy. Loại ống hút sinh khối mà Starbucks Nhật Bản triển khai là một ví dụ, được làm từ PLA/PHA có khả năng phân hủy trong nước biển và đất[20].
Đối với các quán cà phê, nhà hàng, ống hút phân hủy sinh học là lựa chọn thay thế tiện lợi cho ống hút nhựa – khách hàng vẫn sử dụng một lần rồi vứt đi, nhưng không còn cảm giác tội lỗi. Loại ống hút này đặc biệt hữu ích ở những nơi không có điều kiện thu gom, rửa sạch ống hút tái sử dụng. Quan trọng hơn, ống hút phân hủy sinh học khắc phục được nhược điểm của ống giấy (không bị bở vụn hay tạo mùi vị lạ) đồng thời vẫn ngăn rác thải nhựa tràn ra bãi rác và đại dương. Với sự cải tiến trong sản xuất, nhiều loại ống hút phân hủy sinh học hiện nay có độ dẻo và bền tương đương ống nhựa[19], nên người dùng hầu như không thấy khác biệt – ngoại trừ việc họ cảm thấy yên tâm hơn về lựa chọn của mình.
Diện mạo mới của “thế giới ống hút” năm 2025
Nhờ những thay đổi kể trên, bước vào một quán nước năm 2025 bạn sẽ ít có cơ hội bắt gặp ống hút nhựa hơn hẳn. Có thể bạn sẽ thưởng thức ly trà sữa bằng một chiếc ống hút kim loại sành điệu mang theo, hoặc quán sẽ đưa bạn một chiếc ống hút bã mía thân thiện môi trường mà công dụng chẳng kém gì nhựa. Sự chuyển dịch này đang trở thành “bình thường mới”. Thực tế, nhiều người nhận ra họ thậm chí không cần ống hút cho đa số loại đồ uống, giúp giảm nhu cầu sử dụng ống hút tổng thể.
Các doanh nghiệp ghi nhận phản hồi tích cực sau khi bỏ ống hút nhựa. Nhiều nơi cho biết khách hàng đánh giá cao nỗ lực sống xanh của quán. Đường phố, bãi biển ở các thành phố cũng sạch đẹp hơn khi ít ống hút vương vãi trôi dạt. Ở quy mô toàn cầu, việc giảm thiểu hàng tỷ chiếc ống hút thải ra mỗi năm đang góp phần cắt giảm ô nhiễm vi nhựa, dù là từng chút một.
Đóng góp của EQUO: “Uống xanh” dễ dàng
Trong làn sóng thay đổi thói quen dùng ống hút này, các công ty như EQUO đang cung cấp nhiều lựa chọn ống hút bền vững để thúc đẩy quá trình chuyển đổi. Dòng sản phẩm theo sứ mệnh của EQUO bao gồm ống hút gạo dùng cho đồ uống hàng ngày, ống hút cỏ bàng với hương trà tự nhiên, thậm chí cả ống hút nước dừa cứng cáp cho các loại thức uống đặc biệt[21]. Bằng việc cung cấp những giải pháp vừa tiện dụng vừa đẹp mắt, họ giúp cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng dễ dàng rời xa ống hút nhựa. EQUO nhấn mạnh thông điệp rằng bạn hoàn toàn có thể “uống một cách có trách nhiệm” – thưởng thức ly sinh tố hay cocktail yêu thích và biết rằng chiếc ống hút sẽ không tồn tại dai dẳng hàng trăm năm sau khi bạn dùng xong.
Tóm lại, năm 2025 đánh dấu sự lên ngôi thực sự của ống hút tái sử dụng và ống hút phân hủy sinh học, trong khi ống hút nhựa đang nhanh chóng trở nên lỗi thời. Nỗ lực kết hợp từ phía luật pháp, trách nhiệm doanh nghiệp và hành động của người tiêu dùng đã đảo ngược tình thế cho một vật dụng từng phổ biến khắp nơi. Uống nước một cách bền vững nay dễ dàng hơn bao giờ hết, với vô số lựa chọn giữ cho đồ uống của chúng ta thơm ngon mà lương tâm cũng nhẹ nhõm. Khi chúng ta nói lời tạm biệt với ống hút nhựa, đó cũng là một bước tiến quan trọng hướng tới thế giới ít rác thải nhựa hơn và đại dương khỏe mạnh hơn cho các thế hệ mai sau[19].
