Rác Thải: Nguồn Gốc, Phân Loại, Cách Xử Lý Và Tái Chế

Rác thải hiện đang là vấn đề cấp bách của toàn xã hội, gây ô nhiễm môi trường và đe dọa sức khỏe con người. Dựa trên thông tin từ Ngân hàng Thế giới, lượng rác thải đô thị (MSW) hàng năm đã tăng lên 2 tỷ tấn và dự kiến sẽ đạt 3,4 tỷ tấn vào năm 2050. Đây là một tín hiệu cảnh báo nghiêm trọng về vấn đề quản lý rác thải toàn cầu. Vì vậy, thông qua bài viết này, EQUO muốn giới thiệu về nguồn gốc, phân loại và cách để tái chế rác thải, từ đó mong muốn chúng ta cùng nhau nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong việc bảo vệ môi trường.

1. Nguồn gốc của rác thải

Dựa trên nguồn gốc, rác thải thường được chia thành ba nhóm phổ biến nhất, bao gồm: rác thải công nghiệp, nông nghiệp và rác sinh hoạt của con người.

• Rác thải công nghiệp được tạo ra tại các nhà máy và khu công nghiệp, bao gồm các loại như kim loại, nhựa, hóa chất,...
• Rác thải nông nghiệp xuất phát từ các hoạt động trồng trọt và chăn nuôi, bao gồm chất thải từ gia súc, cỏ dại,...
• Rác thải sinh hoạt được sinh ra trong các hoạt động hàng ngày của con người, bao gồm thực phẩm, đồ dùng,...

Do tính phổ biến và liên quan chặt chẽ đến cuộc sống hàng ngày của mọi người nên rác thải sinh hoạt chiếm tỷ lệ lớn nhất, khoảng 60% tổng lượng rác thải toàn cầu. Vì vậy, việc hiểu rõ nguồn gốc là quan trọng để mỗi người có thể thực hiện phân loại rác một cách hiệu quả, từ đó giảm thiểu ảnh hưởng của rác thải đối với môi trường.

2. Phân loại rác thải

Rác thải có thể được phân loại thành 3 loại chính: rác hữu cơ, vô cơ và tái chế.

• Rác hữu cơ là loại rác có nguồn gốc từ thực vật và động vật, ví dụ như: thức ăn thừa, thịt cá, rau củ quả, lá cây,...
• Rác vô cơ bao gồm các loại chất thải không thể sử dụng lại hoặc tái chế như đồ cao su, đồ thủy tinh bị vỡ, gỗ đá, gạch,...
• Rác tái chế bao gồm các sản phẩm như chai nhựa, thùng carton (giấy), vỏ lon nước ngọt (kim loại),...

Hiện nay, thói quen đặt tất cả các loại rác vào một túi đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, túi rác này thường chứa một loạt các chất thải khác nhau như: thực phẩm thừa, lon nước, vỏ đồ hộp, chai lọ mà không thông qua bất kỳ biện pháp phân loại nào, từ đó làm giảm khả năng tái chế.

Để giải quyết vấn đề này, quy trình phân loại rác tại nguồn là vô cùng quan trọng. Nếu mọi người có thể phân loại rác tại nguồn một cách chặt chẽ, quá trình thu gom và xử lý sau đó sẽ trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn. Một phương tiện hiệu quả để thực hiện quá trình này là sử dụng thùng rác 3 ngăn, giống như cách chúng ta thường thấy ở các khu vực công cộng.

3. Biện pháp xử lý, tái chế các loại rác thải

Sau khi phân loại, mỗi loại rác có biện pháp xử lý khác nhau.

3.1. Rác hữu cơ

• Đối với các loại rau củ: Cách xử lý rác hữu cơ phổ biến nhất là sử dụng phương pháp ủ phân. Quá trình này đặt vào sự tương tác của vi sinh vật để phân hủy rác hữu cơ, tạo ra phân bón hữu cơ có thể sử dụng để bón cho cây trồng. Phân bón hữu cơ không chỉ giúp cải thiện chất lượng đất mà còn tăng năng suất của cây trồng.
• Đối với thịt cá: Do có chứa nhiều chất dinh dưỡng, việc tái chế nó thành phân bón như đối với rau củ trở nên khó khăn, việc xử lý loại rác thải này có thể tạo ra mùi khó chịu. Do đó chúng ta có thể tận dụng làm thức ăn cho động vật và quan trọng hơn hết là lưu ý chế biến lượng thức ăn vừa đủ để tránh lượng chất thải thừa sau mỗi bữa ăn.

3.2. Rác vô cơ

Với rác thải vô cơ, sau khi được phân loại sẽ có 2 hình thức xử lý như sau: 

• Thiêu đốt: Rác thải được thiêu đốt tại các nhà máy đốt rác. 
• Chôn lấp: Rác thải được tiến hành chôn lấp, tất nhiên thời gian để tiêu hủy rác vô cơ ở trong đất là khá lâu.

Cả 2 cách xử lý trên không ít thì nhiều vẫn gây ảnh hưởng đến môi trường. Bởi vậy, cách tốt nhất để bảo vệ môi trường là con người nên có ý thức, tạo ra ít rác thải vô cơ hơn. 

3.3. Rác tái chế

• Đối với rác tái chế bạn có thể tận dụng để biến thành sản phẩm mới
• Nếu không thể tận dụng các loại rác này được thu gom, phân loại, và xử lý thông qua các phương pháp thu lại vật liệu.

Nhìn chung, phân loại rác tại nguồn là bước quan trọng để tối ưu quá trình tái chế. Khi rác được phân loại đúng cách, nó sẽ được thu gom và xử lý hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên.

Cần nhớ rằng mỗi hành động của chúng ta, từ phân loại rác tại nguồn đến việc ủng hộ tái chế, đều góp phần vào mục tiêu chung: bảo vệ môi trường và xây dựng một tương lai bền vững. Hãy cùng nhau hành động để giữ gìn hành tinh chúng ta.

Tổng hợp - Bảng so sánh cách phân loại và xử lý rác thải

>> Xem thêm:

• Tái Chế Rác Thải Nhựa: 10 Ý Tưởng & Mô Hình Bảo Vệ Môi Trường Độc Đáo
• 10 ý tưởng sáng tạo bảo vệ môi trường độc đáo từ tái chế & sản xuất
• Tác Hại Của Ống Hút Nhựa: Sự Tàn Phá Nặng Nề Đối Với Môi Trường
• Ô Nhiễm Đại Dương Là Gì? Nguyên Nhân, Hậu Quả Và Giải Pháp
• Rác Hữu Cơ Là Gì? Cách Phân Biệt Rác Hữu Cơ Và Rác Vô Cơ

Có thể bạn chưa biết - Ống hút EQUO là Rác Hữu Cơ

Tất cả các sản phẩm ống hút của EQUO đều làm từ nguyên liệu thiên nhiên như: gạo, cỏ, bã mía, bã cà phê, và dừa,... và 100% không chứa nhựa hay các hoá chất độc hại nào khác. Những ống hút này có thể phân huỷ hoàn toàn trong môi trường từ 3-6 tháng, không chỉ bảo vệ môi trường mà còn đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng, phù hợp với mọi loại đồ uống. Và EQUO tự hào khi cung cấp tất cả các giải pháp trên để thay thế ống hút nhựa truyền thống, góp phần giảm thải lượng rác vô cơ, đặc biệt là  ống hút nhựa, có thể cần đến vài trăm năm để phân hủy hoàn toàn.

• Ống hút cỏ: Làm từ cỏ bàng, mang sắc xanh tự nhiên, là giải pháp thân thiện với môi trường.
• Ống hút gạo: Sản xuất từ 100% tinh bột gạo và bột sắn. Được tạo màu từ nước ép rau quả và có khả năng phân huỷ sinh học, an toàn cho sức khỏe.
• Ống hút cà phê: Được chế tạo từ bã cà phê, hoàn toàn không chứa nhựa, không chỉ thân thiện với môi trường mà còn mang hương thơm đặc trưng của cà phê.
• Ống hút bã mía: Làm từ bã mía, có mùi thơm ngọt nhẹ, phân huỷ sinh học, không làm thay đổi hương vị đồ uống.
• Ống hút dừa: Sản xuất từ 100% nước dừa lên men, có khả năng đàn hồi tốt, không tan trong nước.

Để tham khảo thông tin chi tiết của các sản phẩm trên bạn có thể truy cập:

>> https://shopequo.com/vi/collections

Mở rộng - Các quy định của pháp luật Việt Nam về rác thải

Pháp luật Việt Nam đã đặt ra nhiều quy định và biện pháp nhằm quản lý và xử lý rác thải, nhận thức về tầm quan trọng của việc duy trì môi trường sạch sẽ và bền vững. Dưới đây là một số quy định cụ thể:

Luật Quản lý môi trường năm 2020

Đây là văn bản quan trọng về quản lý môi trường, bao gồm cả quy định về quản lý rác thải. Luật này quy định rõ về nguyên tắc "người gây ô nhiễm, người tạo ra rác thải phải tự xử lý hoặc chịu trách nhiệm trước pháp luật." Nói rõ về việc xử phạt và trách nhiệm pháp lý đối với cá nhân, doanh nghiệp không tuân thủ các quy định về quản lý rác thải.

Nghị định 155/2016/NĐ-CP về quản lý rác thải nguy hại:

Quy định về phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý và tiêu hủy rác thải nguy hại. Xác định rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý môi trường cấp tỉnh và địa phương trong việc đảm bảo nguồn lực và kỹ thuật phục vụ quản lý rác thải nguy hại.

Quyết định 491/QĐ-TTg về quy hoạch quản lý rác thải đô thị đến năm 2025:

Quy hoạch chi tiết việc quản lý rác thải ở đô thị, đặc biệt là trong các thành phố lớn. Xác định mục tiêu giảm thiểu rác thải, tăng cường sử dụng công nghệ xử lý hiện đại và khuyến khích tái chế.

Chỉ thị 18/CT-TTg về việc đẩy mạnh quản lý, xử lý rác thải nhựa:

Chỉ thị tập trung vào giảm thiểu sử dụng và sản xuất rác thải nhựa, đồng thời tăng cường năng lực quản lý và xử lý rác thải nhựa ở cấp đô thị.

Những văn bản pháp luật trên đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý rác thải để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, đồng thời thiết lập trách nhiệm và quyền lợi của người dân và doanh nghiệp trong quá trình này.